Rynek Infrastruktury
W założeniach czytamy, że celem zmian jest stworzenie mechanizmu, który pozwoli na uproszczenie uiszczania opłat za przejazd poszczególnymi odcinkami autostrad i zlikwidowanie związanych z tym uciążliwości. Obecnie w Polsce opłaty pobiera GDDKiA i cztery firmy – koncesjonariusze (GTC, Autostrada Wielkopolska, Autostrada Wielkopolska II i Stalexport), są też dwa systemy: elektroniczny (obowiązkowy dla pojazdów ciężkich i dobrowolny dla osobowych na drogach GDDKiA) i manualny.
Spółki koncesyjne pobierają opłaty wyłącznie w sposób manualny od wszystkich kategorii pojazdów, również manualny pobór opłat dla większości aut osobowych obowiązuje na odcinkach zarządzanych bezpośrednio przez GDDKiA (A2 ze Strykowa do Konina i A4 z Wrocławia do Gliwic). Ministerstwo informuje, że nie można wykluczyć, że w przyszłości pojawią się kolejne podmioty uprawnione do poboru opłat, co zwiększy jeszcze skalę utrudnień dla użytkowników autostrad. Obecnie muszą oni rozliczać się odrębnie z każdym z zarządców.
Pomysł Ministerstwa Transportu polega na wprowadzeniu możliwości przekazania przez podmioty uprawnione do poboru opłat technicznych czynności ich poboru i rozliczenia innemu, wymienionemu w art. 37a ust. 1a ustawy o autostradach płatnych, podmiotowi. Odbywałoby się to na zasadzie dobrowolnej umowy cywilnoprawnej. Przepisy pozwolą by za wykonywanie czynności technicznego poboru opłat podmiot pobierał ustalone w umowie wynagrodzenie.
„W przypadku uzyskania takiego wynagrodzenia przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad środki z tego tytułu stanowić będą przychód Krajowego Funduszu Drogowego” – czytamy w dokumencie. Zaletą takiego rozwiązania byłoby upowszechnienie opłaty elektronicznej, do czego Polska jest zobowiązana regulacjami Unii Europejskiej.
Z kolei w przepisach ustaw: o drogach publicznych oraz o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia wprowadzone zostaną przepisy upoważniające Generalnego Dyrektora i drogowe spółki specjalnego przeznaczenia do wykonywania czynności technicznych związanych z poborem opłat za przejazd autostradą na rzecz innych podmiotów.
Niedawno rząd w pilnym trybie opracował przepisy umożliwiające powołanie spółki do wybudowania brakującego odcinka autostrady A1 z Tuszyna do Pyrzowic. Spółka ma zostać wyposażona w prawo poboru opłat za przejazd autostradami. Według harmonogramu wprowadzania zmian, opisane w założeniach rozwiązania miały obowiązywać od sierpnia 2014 roku. Ministerstwo Transportu prowadzi obecnie społeczne konsultacje założeń projektu.